Có lẽ ai cũng đã nghe đến cụm từ khoa học nhưng không phải ai cũng hiểu được khoa học là gì. Khoa học được hiểu đơn giản là hệ thống tri thức về mọi loại quy luật của vật chất và sự vận động của vật chất, quy luật của tự nhiên, xã hội. Để hiểu rõ hơn về khoa học là gì hãy cùng ryanscause.org tìm hiểu về khoa học qua bài viết dưới đây nhé!
I. Khoa học là gì?
Khoa học là gì? Khoa học trong tiếng Anh là science. Theo Luật Khoa học và Công nghệ, khái niệm khoa học được định nghĩa là hệ thống tri thức bao gồm tất cả các đối tượng tự nhiên và các quy luật tồn tại, phát triển của sự vật, hiện tượng, tư tưởng.
Nói một cách đơn giản, khoa học là quá trình con người tìm kiếm những kiến thức mới, những định luật mới hay những lý thuyết về các vấn đề tự nhiên hoặc xã hội. Những hiểu biết, quy tắc hoặc lý thuyết mới tốt hơn và có khả năng thay thế dần những thứ đã cũ, lỗi thời và không còn được xã hội chấp nhận.
Ví dụ: Trước đây người ta quan niệm thực vật không có cảm giác, tuy nhiên theo như khoa học thì thực vật có thể cảm nhận. Ví dụ như cây xấu hổ khi chạm nhẹ có thể khiến lá cụp lại.
Theo quan điểm hoạt động, khoa học được hiểu là lĩnh vực hoạt động của con người nhằm khám phá các quy luật vận động của tự nhiên và thế giới. Con người áp dụng những thành tựu, những hiểu biết và khám phá của khoa học vào sản xuất và sinh hoạt của đời sống hàng ngày. Hiểu theo cách này, khoa học là hoạt động nghiên cứu khoa học, là quá trình thu nhận tri thức vì lợi ích của xã hội loài người
II. Hệ thống tri thức của khoa học
Hệ thống tri thức của khoa học đã được hình thành từ lâu và không ngừng cải tiến, hệ thống tri thức bao gồm: tri thức kinh nghiệm và tri thức khoa học.
1. Tri thức kinh nghiệm
Tri thức kinh nghiệm là sự hiểu biết, tri thức của con người được tích lũy dần dần qua các hoạt động hàng ngày thông qua các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên và các mối quan hệ giữa con người với nhau.
Nhờ quá trình này, con người hiểu rõ hơn về các sự vật và sự kiện, cách chúng tương tác với tự nhiên và mối quan hệ giữa chúng với nhau trong xã hội.
Tri thức kinh nghiệm là tri thức mà con người sử dụng hàng ngày và phát triển thông qua hoạt động thực tiễn. Tuy nhiên, những kiến thức này chưa đi sâu vào thế giới tự nhiên, chưa thể hiện rõ bản chất của sự vật, hiện tượng, mối quan hệ sâu sắc giữa con người với sự vật, hiện tượng. Do đó, tri thức thực nghiệm chỉ phát triển đến những giới hạn hiểu biết nhất định. Nhưng nó cũng là cơ sở để hình thành tri thức khoa học.
2. Tri thức khoa học
Tri thức khoa học là tri thức và hiểu biết của con người được tích lũy một cách có hệ thống trong quá trình nghiên cứu khoa học. Các hoạt động nghiên cứu khoa học này nhằm xác định và áp dụng phương pháp khoa học.
Trái ngược với tri thức thực nghiệm, tri thức khoa học được tổng hợp trên cơ sở những quan sát thu thập được thông qua các thí nghiệm trong các hoạt động xã hội thông thường và những điều ngẫu nhiên xuất hiện trong tự nhiên.
Các khám phá khoa học được phân bổ trong khuôn khổ các môn khoa học tự nhiên và các ngành như lịch sử, triết học, kinh tế, sinh học và toán học.
III. Phân loại khoa học
1. Khoa học cơ bản
Khoa học cơ bản là một hệ thống lý thuyết phản ánh các mối quan hệ khách quan, các thuộc tính và quy luật do sự tò mò của con người thúc đẩy. Trước thế kỷ 19, nghiên cứu cơ bản được coi như một môn khoa học tự nhiên, nhưng sau này, khi xã hội phát triển, các nghiên cứu cụ thể hơn được quan tâm và thực hiện. Các khoa học cơ bản không chỉ bao gồm khoa học tự nhiên, mà còn bao gồm khoa học xã hội và khoa học chính thức (toán học).
- Khoa học tự nhiên: nghiên cứu các hiện tượng tự nhiên, trong đó bao gồm cả đời sống sinh học.
- Khoa học xã hội có chức năng nghiên cứu về hành vi con người và xã hội.
- Khoa học hình thức: là khoa học nghiên cứu về toán học.
Đặc điểm của khoa học cơ bản là khoa học thực nghiệm những kiến thức sẽ được đúc rút từ việc quan sát, tìm hiểu và thử nghiệm nhằm mục đích kiểm nghiệm tính đúng đắn.
2. Khoa học ứng dụng
Khoa học ứng dụng là bao gồm các hạng mục nghiên cứu và các ứng dụng thực tế của chúng.
Các loại khoa học khác như y tế, kỹ thuật,… được chia thành khoa học ứng dụng và khoa học liên ngành. Điều này bao gồm các yếu tố từ một số ngành khoa học khác có thuật ngữ và cơ quan chuyên môn riêng.
Khoa học ứng dụng sử dụng kiến thức tổng hợp của khoa học tự nhiên và xã hội để giải quyết các vấn đề trong thế giới thực tại đồng thời phát triển công nghệ và thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
IV. Vai trò của khoa học
Khoa học đã có những tiến bộ vượt bậc trong việc tiếp cận các lĩnh vực khác nhau so với các thời kỳ trước. Kết quả nghiên cứu khoa học thành công luôn gắn với thực tiễn, cung cấp thông tin và giải pháp phù hợp.
Nghiên cứu cơ bản đã giúp xây dựng toàn bộ hệ thống công nghệ hiện tại và giúp thay đổi cảnh quan của xã hội loài người. Có thể thấy, xã hội loài người đã phát triển và tồn tại hàng triệu năm, nhưng hơn 200 năm qua, nghiên cứu khoa học ứng dụng đã góp phần tạo nên những tiến bộ vượt bậc trong mọi lĩnh vực.
Tuy nhiên, nghiên cứu khoa học cơ bản không thể đem lại lợi ích cho xã hội ngay lập tức, cần phải có thời gian đưa vào thực tiễn mới mang lại của cải vật chất cho con người.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về khoa học là gì được nhiều bạn tìm hiểu. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích trong việc giúp các bạn tìm hiểu về khoa học.